Ислом – тинчлик ва омонлик дини

“Албатта, мўминлар биродардирлар, бас, икки биродарингиз ўртасини ислоҳ қилинг”, дея бандаларини тинчлик-тотувликка чақирган оламларнинг Роббиси Аллоҳ таолога қудратига, буюклигига яраша ҳамдлар бўлсин. Мўминларни бутун бир тана каби ҳамоҳанг бўлишга ва фаровон ҳаёт кечиришга чақирган оламларга Раҳмат бўлган Муҳаммад алйҳиссаломга Аллоҳнинг саломи ва раҳмати бўлсин. Бизнинг ота-боболаримиз, қадим-қадимдан тинчликнинг асл моҳиятини, унинг қадрини англаб, ёшларни унга тарғиб қилиб келишган, бу эса дастурхон атрофида , намоздан кейинг доимий вирд(вазифа)ларига айланган “ Юртимизни тинч, осмонимизни мусаффо қилгин” каби илтижоларида ўз аксини топган. Бизнинг гўзал динимизда кенг тарғиб қилинган, лекин ҳозирда унинг моҳияти унутиб борилаётган “саломлашиш”(тинчликлашиш, омонлашиш) калимаси бўлмиш Ассалому алайкум (арабча, сизга тинчлик бўлсин)нинг ўзи ҳам тинчликнинг нечоғлик муҳим эканлигига далолат қилади. Ҳар сафар бирор киши билан кўришганда, уни қарши оладиган илк сўзлар Салом – тинчлик, омонлик - калималаридир, нега айнан ушбу сўзлар? Чунки инсонлар ўртасида тинчлик, омонлик, биродарлик руҳи ҳукм сурса, шундагина жамиятнинг барча жабҳалари – таълим, молия, тиббиёт … - тараққий этади. Комил маърифат ва буюк хулқ соҳиби бўлган Набий алайҳиссалом ҳам тинчликнинг аҳамияти, асраш, қадрига етиш ҳақида ўз умматларига сабоқ бериб шундай деганлар: “Салом – Аллоҳнинг исмларидан биридир. Ўрталарингда саломни ёйингиз…” Таъассуфки, бугунги кунда ер юзининг турли жойларида уруш, адоват каби иллатларнинг турли кўринишлари кузатиляпти. Айниқса, Фаластин диёрида бўлаётган воқеалар, минглаб ҳали она сутига тўймаган чақалоқларниг ерда ётган бўлак-бўлак жасадлари, у бўлакларни тераётган отанинг фироқ кўзёшлари ҳар қандай “Инсон” деб чақириладиган мавжудотнинг юрагини тилка-пора қилмай иложи йўқ. Бундай даврда тинчлик ва унинг қадри ҳақида сўз юритиш эса, анча аламли аммо долзарб масаладир. Болакай табассумига яширинган тинчлик неъмати қанчалик буюк, ардоқли бўлса уни вайрон қилганлар шу қадар разил ва нафратланилгандир. Аллоҳ таоло Муқаддас Каломида шундай марҳамат қилади: “ Ким бир жонни ноҳақдан ёки ер юзида фасод қилмаса ҳам ўлдирса, ҳудди ҳамма одамларни ўлдирган каби бўлади. Ким уни тирилтирса ҳудди ҳамма одамларни тирилтирган каби бўлади”. (Моида, 32). Қанчадан-қанча ер устидаги инсонларни ер остига ғарқ қилаётган ўша кимсалар Роббиларининг бу сўзидан ғофилмилар? Тинчлик қопўрувчилари деганда фақатгина тўппонча кўтариб олганларни тушунмаслигимиз керак, Икки биродар ўртасига душманчиик солаётган, ёки бир оиланинг барбод бўлишига сабаб бўлаётганлар ҳам ана шундай кишилардандир. Бугунги ёт ғоялар оқиб, сизиб кираётган, Оила ва унинг муқаддас қадриятлар поймол қиинаётган даврда, Сиз-у биз хушёр бўлиб, ўрталаримизни ислоҳ қилиб, Роббимиздан юртимизга, нотинч халқларга тинчлик сўраб дуо, илтижо қилишимиз лозимдир. Шунда қисман бўлсада Иброҳим алайҳиссаломнинг қуйидаги оятдаги суннатларига эргашганлардан бўламиз; “Иброҳимнинг: “Роббим, буни омонлик юрти қилгин ва аҳлидан Аллоҳга ва қиёмат кунига иймон келтирганларни мевалар ила ризқлантиргин”, деганини эсланг”(Бақара, 126) 

Дийдор Аскаров,
Мир Араб ўрта махсус 
ислом таълим муассасаси мударриси