17.11.2024

Мир Араб Мадрасаси: Мақсадга етакловчи муборак маскан

Бухоро шаҳридаги Мир Араб ўрта махсус ислом таълим муассасаси кўп асрлик тарихга эга бўлиб, унинг ҳар бир ғиштида илму маърифат, ахлоқ ва руҳиятни камолга етказувчи қадриятлар мужассамдир. Бу муқаддас масканга кирар экансиз, дарвозасида битилган чуқур маъноли сўзларга кўзингиз тушади:

Ҳар ки дар ин мақоми фараҳбахш манзил кард, 
Муроди хеш аз ин ошиёна ҳосиле кард.

Мазкур жумланинг маъноси шундай талқин қилинади: "Ким бу фараҳбахш макондан ўзига манзил тутди, барча истак ва орзуларига эришди."
Бу ҳикматли сўзлар Мир Араб мадрасасининг ўзида мужассам бўлган маънавий аҳамиятни юксак даражада очиб беради. Мадраса нафақат илмий муассаса, балки маънавий покланиш ва руҳий юксалиш ўчоғи сифатида азалдан танилган. Ушбу сўзлар илмга, ҳақиқатга, юқори мақсадларга интилувчилар учун руҳий таянч ва йўл кўрсатувчи рамздир.
Мир Араб мадрасаси Илм ва маънавият ўчоғи, асрлар давомида минглаб талабаларни илм билан ошно этиб, уларни диний ва дунёвий илмларнинг чуқур сир-асрорларига етаклаб келган. Бу ерда нафақат Қуръони карим ва шариат илмлари, балки фалсафа, мантиқ, адабиёт ва тарих ҳам ўқитилган. Ҳар бир талаба учун бу мадраса ҳаёт мактабига айланиб, уларга нафақат илм олиш, балки мақсадни белгилаш ва унга интилишни ўргатган.
Дарвозадаги ҳикматли ёзувнинг илҳомлантирувчи кучи, ёзув инсон қалбида умид ва қатъият уйғотади. Бу нафақат диний илмларни эгаллашни, балки мақсадлар сари тинимсиз интилиш заруратини ҳам эслатади. Кимки бу муқаддас маскандан жой топиб, қалбини ва зеҳнини илмга бағишласа, албатта, улкан ютуқларга эришади.
Мир Араб мадрасаси ўз мақомини сақлаб қолган ҳолда, бугунги кунда ҳам илм ва маънавият ўчоғи сифатида хизмат қилишда давом этмоқда. Унга кирар экансиз, дарвозадаги ёзувни ўқиб, буни ҳис қиласиз: бу маскан фақат билимингизни эмас, қалбингизни ҳам юксалтиради.
Мир Араб мадрасасининг дарвозаси ўзининг ҳикматли сўзлари билан ҳар бир кишини ўзини таниб, олий мақсадларга интилишга чорлайди. Бу маскан юксак орзуларнинг амалга ошиш жойидир ва ҳар бир меҳмон ёки талаба учун муборак остонадир.
Бу ҳикматни ҳар сафар ўқиганингизда, Мир Араб мадрасасининг илм ва маънавият тарихи билан уйғунлашиб кетасиз ва бу қадимий масканнинг азаматини чуқурроқ ҳис қиласиз.

Дилшод АЛИЕВ,
Мир Араб ўрта махсус ислом 
таълим муассасаси матбуот китиби.